3.
Pob Teiladaeth rhag Tlodi
Every Employment to Avoid Poverty
Geiriau/Words: Thomas Edwards ‘Twm o’r Nant’ (1739–1810) Alaw/Melody: ‘Y Ddime Goch’ (Tradd./Trad.)
’Sgwennwyd y gân hon yn wreiddiol fel rhan o anterliwt enwocaf y bardd – ‘Tri Chryfion byd’, ond cymaint oedd hoffter y werin o’r darn yma fel yr argraffwyd hi fel baled ar ei phen ei hun am flynyddoedd wedyn. Mae’n rhestru yr ugeiniau o alwedigaethau oedd gwerin Cymru’r 18fed ganrif yn eu cyflawni i ddianc rhag grafangau tlodi. Roedd Twm ei hun wedi bod yn gariwr coed, tafarnwr, cadwr tollborth, ymysg llawer o bethau eraill, felly roedd o’n sgwennu o brofiad.
Twm o’r Nant was a writer of interludes; musicals performed at fairs and markets on top of carts. He became famous throughout Wales for his turn of phrase and memorable lyrics. However, being a writer did not pay the bills, he practised scores of trades during his life, including hauling timber, pub landlord, tollgate keeper, amongst many others. This song is more or less a list of the trades of 18th century Wales, all served to escape the jaws of poverty.
Nora Brown continues to bring nuance and resonance to her modern interpretation of Appalachian folk and bluegrass on her latest LP. Bandcamp New & Notable Aug 30, 2022